Huishoudens betalen meer belasting voor CO2-uitstoot dan bedrijven
10 okt , 6:37 • Nieuws
Terwijl grote uitstoters in Nederland nauwelijks belasting betalen over hun uitstoot, moeten huishoudens juist meer afdragen. Daardoor betaalt een gezin 2,5 keer meer voor zijn gasverbruik dan een energieslurpende fabriek, blijkt uit nieuwe cijfers.
Volgens statistiekbureau CBS zijn er grote verschillen in de beprijzing van CO2. In 2023 lag de gemiddelde CO2-belasting over de hele linie op 88 euro per ton uitstoot. Huishoudens betaalden relatief de hoogste last: gemiddeld 219 euro. Dat is 2,5 keer zoveel als bedrijven doorgaans betalen, berekende het CBS.
Om klimaatverandering aan te pakken is het belangrijk om CO2-uitstoot drastisch te verminderen. Dat gebeurt onder andere door het heffen van belastingen op het gebruik van fossiele brandstoffen, zoals olie en gas.
Die belasting op CO2 wordt op verschillende manieren geheven. Voor burgers gaat dat via accijnzen en btw, bijvoorbeeld op aardgas of benzine. Voor energiebedrijven en de industrie gaat dat via het Europese emissiehandelssysteem (ETS). Voor een ton CO2 moeten zij een emissierecht inleveren.
De CO2-uitstoot van de lucht- en scheepvaart en bepaalde industrieën wordt nog altijd nauwelijks belast, terwijl die hoger is dan die van huishoudens. Dat komt doordat deze sectoren allerlei belastingvoordelen- en vrijstellingen krijgen, bijvoorbeeld via fossiele subsidies. Daarnaast hebben sommige industrieën vrijstelling door gratis uitstootrechten binnen het ETS.
Daardoor kan het zo zijn dat een staalfabriek een stuk minder CO2-belasting betaalt dan een gemiddeld huishouden. Laatstgenoemde heeft al tijden te maken met hoge energieprijzen. Tijdens de energiecrisis werd er door de overheid een tijdelijk prijsplafond voor energie ingesteld. Zonder die maatregel had de gemiddelde CO2-prijs in 2023 een stuk hoger gelegen.
Het CBS berekende ook hoeveel de uitstoot van CO2 daalde in de periode 2015 tot 2023. Die daalde van 186 megaton naar 138 megaton. De grootste daling vond plaats bij de energiesector: daar halveerde de CO2-uitstoot.
Die daling komt volgens het CBS onder meer doordat energiebedrijven steeds meer zijn gaan betalen voor hun uitstoot. De sector ontvangt sinds 2013 namelijk geen gratis emissierechten meer.
