Timelapse laat zien dat rode vlek op Jupiter op 'wiebelige gelatinebrij' lijkt

De rode vlek op Jupiter is een hogedrukgebied dat groot genoeg is om de aarde op te slokken. Maar die vlek is niet zo stabiel als wetenschappers dachten. Een met de Hubble-telescoop gemaakte timelapse laat zien dat de vlek als een "wiebelige gelatinebrij" beweegt.

De zogenoemde grote rode vlek (GRS) is een storm die al zeker 150 jaar wordt bestudeerd. Maar uit beelden van negentig dagen in de periode december 2023 tot maart 2024 blijkt dat die storm "kronkelig gedrag" vertoont. Een timelapse laat zien dat de vlek "wiebelt als een kom gelatine", schrijven NASA-astronomen in een persbericht.

Wetenschappers wisten dat de beweging van de storm varieert, maar deze wiebelbeweging is nieuw. "We kunnen definitief stellen dat de GRS van grootte verandert en dat hij met verschillende snelheden beweegt", zegt Amy Simon van NASA. Waarom dat zo is, blijft vooralsnog een raadsel.

Ook blijkt uit data van de afgelopen tien jaar dat de vlek is gekrompen. Astronomen voorspellen dat de GRS blijft krimpen en zijn gelatineachtige aanblik mogelijk zal verliezen.

De timelapse laat ook duidelijk zien dat de vorm en de kleur van de vlek veranderen. Zo wordt de kern van de GRS bijvoorbeeld het helderst als de vlek op haar grootst is. De vlek is 'gevangen' tussen twee straalstromen, waardoor ze ongeveer op dezelfde plek blijft. Daardoor zijn er zoveel beelden van. Op Neptunus kunnen vlekken vrij bewegen doordat ze niet op hun plek worden gehouden door straalstromen.

Jupiter is vanaf de zon de vijfde planeet in ons zonnestelsel. Het is een gasplaneet en heeft dus geen vast oppervlak. De massa van Jupiter is 2,5 keer zo groot als die van alle andere planeten in het zonnestelsel bij elkaar.

Verschillende beelden van de grote rode vlek op Jupiter.Foto: ESA