NU+ | Misselijk marinepersoneel of toch omvaren? Zo dealen schepen met een orkaan

Een orkaan ontwijken is niet altijd mogelijk. "Als je midden op zee vaart, kun je hooguit proberen om de ergste wind te mijden", zegt zeemeteoroloog Alice Lentink van Weerplaza tegen NU.nl.

Bij een orkaan is de wind het sterkst in een beperkt gebied - de kern. "Maar het totale zogeheten stormcomplex is enorm", legt een woordvoerder van de Nederlandse Kustwacht uit. Dat complex is het geheel van wind, regen en hoge golven die ontstaan door de storm.

In het beste geval varen schepen om dat complex heen. Maar vaak is er geld in het spel. "Bij de commerciële vaart is 1.000 kilometer omvaren niet iets wat je zomaar doet." Het kost immers veel geld en tijd als een volgeladen schip later aankomt.

Los van de mogelijke verwoestingen en hersteloperaties is die volgens Rico Luman "niet zo groot". Hij is sectoreconoom bij ING. "Florida is geen staat met grote havens, waardoor we geen last hebben van handel die stilgelegd moet worden."

Waarschijnlijk zullen vooral toeristen die een cruise wilden maken vanuit Florida geraakt worden. "Cruiseschepen die al vertrokken zijn, zullen waarschijnlijk worden omgeleid of stil blijven liggen op een veilige plek."

Daarmee is er ook geen directe impact op de Nederlandse handel. Maar als de storm zich richting het noorden of de Caribische kust verplaatst, wordt het een ander verhaal. "In Georgia zijn namelijk wel containerhavens met consumentengoederen en auto-onderdelen die onze kant op komen. Uit het Caribisch gebied komt vooral olie en gas."

De meeste schepen worden vooraf gewaarschuwd voor een storm, zegt Lentink. "De koers van een orkaan is over het algemeen goed te voorspellen. Daar is de meeste wind en zijn de hoogste golven." Als zeemeteoroloog schrijft Lentink over het weer op zee. Zo waarschuwt ze schepen ook voor stormen of orkanen. "Meestal varen ze daar zoveel mogelijk omheen."

Dat zegt ook een woordvoerder van de Koninklijke Marine. "Je moet eigenlijk niet door een orkaan wíllen varen. Het is niet goed voor het materieel, én het opvarende personeel wordt ziek." Als een marineschip door een orkaan vaart, wordt zo'n 80 procent van het personeel zeeziek. "De rest wordt gevormd door de helden die de crackers rondbrengen."

"Zij kunnen beter een veilige plek in een haven zoeken om de storm daar uit te zitten", zegt Lentink. Op zee kunnen schepen ook schuilen, maar alleen als er land in de buurt is. "Tussen twee eilanden bijvoorbeeld", zegt de kustwachtwoordvoerder. "Daar breekt het land de storm, waardoor de wind op zee veel minder krachtig is."

Maar schepen hebben niet áltijd de keuze om om te varen. In dat geval moet je je volgens de kustwacht "goed voorbereiden". "Zo moeten alle dekken die onder water liggen worden gesloten en moet je op een andere manier gaan varen. Om grote golven te vermijden, moet je niet recht tegen de golf in varen, maar met een afwijking van 30 graden, om zo min mogelijk schade op te lopen."

Maar hoe je precies door een orkaan vaart, verschilt per schip, zegt de marinewoordvoerder. "Het ligt eraan hoe groot het schip is, hoe de stroming onder water is en hoe hoog de golven zijn." Er zijn dus verschillende strategieën.

0:46